Αστυνομική λογοτεχνία: Η εξέλιξη του είδους και οι νέες εκφάνσεις (Α΄ μέρος)
Χαρτογραφώντας το «αστυνομικό» μέσα από τη θεωρία της λογοτεχνίας
του Στράτου Μυρογιάννη*
Η συζήτηση για την κατηγοριοποίηση των ιστοριών που ανήκουν στο αστυνομικό είδος διαρκεί ήδη πολλές δεκαετίες και παρά τις καλές και εμπεριστατωμένες προσπάθειες, δεν έχουμε καταφέρει μέχρι σήμερα να καταλήξουμε σε κάποια κοινά αποδεκτά συμπεράσματα για τις προϋποθέσεις του είδους αλλά και για τα χαρακτηριστικά του γνωρίσματα [1]. Οι λόγοι είναι πολλοί. Από τους πιο βασικούς είναι η ορολογία που έχει διαμορφωθεί στις διάφορες γλώσσες και «σχολές», αλλά και οι διαφορετικές οπτικές των ερευνητών πάνω στο θέμα. Οι πολλοί και διαφορετικοί ορισμοί που έχουν προταθεί τονίζουν κάθε φορά ένα από τα χαρακτηριστικά της αστυνομικής πλοκής αλλά όχι το σύνολό τους. Αν προσπαθήσουμε να ορίσουμε το είδος με έναν πιο αφαιρετικό τρόπο, κινδυνεύουμε να καταλήξουμε σε γενικόλογους ορισμούς χωρίς ακρίβεια, ενώ αν γίνουμε πιο περιοριστικοί, θα χάσουμε πολλές από τις ειδολογικές του εκφάνσεις. Όπως γίνεται εύκολα κατανοητό, η προσπάθεια για διατύπωση ορισμών στις Ανθρωπιστικές Επιστήμες πολύ συχνά καταλήγει να στοιχειώνει τους ερευνητές ως το Άγιο Δισκοπότηρο της έρευνας. Βέβαια, πολλές φορές δεν υπάρχουν σωστοί και λανθασμένοι τρόποι τυπολόγησης της λογοτεχνικής παραγωγής καθώς η ίδια η λογοτεχνία υπόκειται σε προσωρινές μόνο κατηγοριοποιήσεις και διαμορφώνεται ανάλογα με την ιστορική εποχή, τις προτιμήσεις του κοινού και τη συγγραφική ευαισθησία. Είναι τόσοι πολλοί οι παράγοντες που συνδιαμορφώνουν τον λογοτεχνικό κανόνα και τις επιμέρους ειδολογικές κατηγορίες, που κάθε προσπάθεια να οριστεί αντικειμενικά και απόλυτα σκοντάφτει στις υποκειμενικές μας θεωρήσεις, προκαταλήψεις, προτιμήσεις και κρίσεις.