• Αρχική
  • Η Λέσχη
    • Καλωσόρισμα στην Ε.Λ.Σ.Α.Λ.
    • 10 ΧΡΟΝΙΑ ΕΛΣΑΛ 2010-2020
    • Τα μέλη μας
    • Γιατί γράφω "αστυνομικά"
    • Τα βιβλία της Ε.Λ.Σ.Α.Λ.
    • Έγραψαν για τη Λέσχη
    • Καταστατικό
    • Προϋποθέσεις εγγραφής νέων μελών
  • Νέα
    • Τα νέα μας
    • Άλλες δραστηριότητες των μελών
  • Αναγνωστήριο
    • 100 Λέξεις
    • Ιστορίες Εγκλεισμού
    • Διηγήματα
  • Βιβλιογραφία
    • 2020 - 2029
    • 2010 - 2019
    • 2000 - 2009
    • 1990 - 1999
    • 1980 - 1989
    • 1970 - 1979
    • 1960 - 1969
    • 1950 - 1959
    • 1940 - 1949
    • 1930 - 1939
    • 1920 - 1929
  • ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΉ ΛΟΓΟΤΕΧΝΊΑ
    • Ξένη αστυνομική λογοτεχνία
    • Ελληνική αστυνομική λογοτεχνία
    • Ειδικά θέματα
    • Φάκελος: Γιάννης Μαρής
    • Μικρές Ιστορίες για Συγγραφείς και Βιβλία
    • Από το Χαρτί στην Οθόνη
  • Φωτογραφίες
  • Επικοινωνία
  • Ελληνικά (Ελλάδα)
  • English (UK)
   

  • p1
    Σας καλωσορίζουμε στην ιστοσελίδα της
    Ελληνικής Λέσχης Συγγραφέων Αστυνομικής Λογοτεχνίας

  • p2
    Σας καλωσορίζουμε στην ιστοσελίδα της
    Ελληνικής Λέσχης Συγγραφέων Αστυνομικής Λογοτεχνίας

  • p3
    Σας καλωσορίζουμε στην ιστοσελίδα της
    Ελληνικής Λέσχης Συγγραφέων Αστυνομικής Λογοτεχνίας

  • p4
    Σας καλωσορίζουμε στην ιστοσελίδα της
    Ελληνικής Λέσχης Συγγραφέων Αστυνομικής Λογοτεχνίας

  • p5
    Σας καλωσορίζουμε στην ιστοσελίδα της
    Ελληνικής Λέσχης Συγγραφέων Αστυνομικής Λογοτεχνίας
«Εφονεύθη εν τη νήσω: Η Πάρος στην αστυνομική λογοτεχνία»

«Εφονεύθη εν τη νήσω: Η Πάρος στην αστυνομική λογοτεχνία»

Εκδήλωση της ΕΛΣΑΛ και της Δημοτικής Βιβλιοθήκης του νησιού στις 7 Ιουνίου

«Αν θες να μάθεις το παρελθόν ενός λαού και ενός τόπου, διάβασε την ιστορία του. Αν θες να μάθεις το παρόν του, διάβασε την αστυνομική λογοτεχνία του» έχει πει ο Σκωτσέζος συγγραφέας αστυνομικής λογοτεχνίας, Ίαν Ράνκιν. 

Το αστυνομικό μυθιστόρημα αποτελεί κατ’ εξοχήν τη λογοτεχνία του αστικού (αστεακού) χώρου. Όμως από την εποχή της Άγκαθα Κρίστι μέχρι σήμερα πολλά αστυνομικά μυθιστορήματα εξελίσσονται σε περιφερειακές περιοχές -από τις απομονωμένες επαύλεις της βρετανικής εξοχής έως τους τουριστικούς προορισμούς της Μεσογείου και από τα υψίπεδα της Νότιας Αμερικής έως τις αχανείς εκτάσεις της αφρικανικής Σαχάρας. 

Συνεχίζεται...

Φ. Λάδης: Έντεκα «αστυνομικά» τραγούδια για την «Ανατομία ενός εγκλήματος»

Φ. Λάδης: Έντεκα «αστυνομικά» τραγούδια για την «Ανατομία ενός εγκλήματος»

Η «Ανατομία ενός εγκλήματος» που παρουσιάζεται μέσα από έντεκα «αστυνομικά» τραγούδια, προϊόν της πρωτοποριακής συνεργασίας του διακεκριμένου στο εξωτερικό συνθέτη της τζαζ, Σπύρου Εξάρα, και του γνωστού Έλληνα στιχουργού και συγγραφέα-μέλους της ΕΛΣΑΛ, Φώντα Λάδη, αναμένεται να κυκλοφορήσει σύντομα από τις εκδόσεις «Μετρονόμος».

Πρόκειται για μια πρωτότυπη ιστορία εγκλήματος, μέσα από την ευρηματική, ευφάνταστη στιχουργική οπτική του Φώντα Λάδη, σε μια άρτια ένωση με τις δυναμικές συνθέσεις και «περιπετειώδεις» ενορχηστρώσεις του βιρτουόζου μουσικού Σπύρου Εξάρα, που εκτοξεύονται από τις μοναδικές εκτελέσεις μουσικών από την διεθνή τζαζ σκηνή της Νέας Υόρκης.

Συνεχίζεται...

Marlowe vs Poirot: To debate της ΕΛΣΑΛ στο 4ο Φεστιβάλ Αστυνομικής Λογοτεχνίας

Marlowe vs Poirot: To debate της ΕΛΣΑΛ στο 4ο Φεστιβάλ Αστυνομικής Λογοτεχνίας

Στο (εκλογικό) πνεύμα των ημερών, η ΕΛΣΑΛ διοργανώνει ένα διαφορετικό debate.

«Phillip Marlowe vs Hercule Poirot» -μια μάχη υπέρ βωμών και εστιών, ένα debate και μια κάλπη πολύ διαφορετικά από τα άλλα.

Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί την προσεχή Παρασκευή 19 Μαΐου και ώρα 18:30 στο Σεράφειο του Δήμου Αθηναίων (Πειραιώς 144), στο πλαίσιο του 4ου Φεστιβάλ Αστυνομικής Λογοτεχνίας.

Συνεχίζεται...

Από 3 έως 25 Μαΐου το 4ο Φεστιβάλ Αστυνομικής Λογοτεχνίας

Από 3 έως 25 Μαΐου το 4ο Φεστιβάλ Αστυνομικής Λογοτεχνίας

Συμμετοχή της ΕΛΣΑΛ με την εκδήλωση-debate «Phillip Marlowe vs Hercule Poirot»

Το επιτυχημένο Φεστιβάλ Αστυνομικής Λογοτεχνίας υποδέχεται το κοινό για τέταρτη συνεχή χρονιά, με σκοπό την προώθηση ενός από τα δημοφιλέστερα λογοτεχνικά είδη στον κόσμο, της αστυνομικής λογοτεχνίας, και την ανάδειξη των Ελλήνων καλλιτεχνών-συγγραφέων, καθώς και των υπόλοιπων καλλιτεχνών που συνεργάζονται για την προώθηση του.

Η έναρξη της μεγάλης γιορτής της Αστυνομικής Λογοτεχνίας, θα γίνει την Τετάρτη 3 Μαΐου, στον χώρο του Σουηδικού Ινστιτούτου Αθηνών με το Εργαστήρι Δημιουργικής Γραφής και θέμα «Μαντεύω τον ένοχο», ενώ η παρουσίαση του νέου βιβλίου του πολυμεταφρασμένου συγγραφέα Πέτρου Μάρκαρη την Πέμπτη 25 Μαΐου, θα σηματοδοτήσει τη λήξη των εκδηλώσεων.

Συνεχίζεται...

Ευρωπαϊκές αφηγήσεις του εγκλήματος: Οι τροπικότητες της αστυνομικής λογοτεχνίας

Ευρωπαϊκές αφηγήσεις του εγκλήματος: Οι τροπικότητες της αστυνομικής λογοτεχνίας

Είκοσι κείμενα Ελλήνων και ξένων ερευνητών από διάφορα επιστημονικά πεδία, οι οποίοι διερευνούν ζητήματα συγκρότησης και μετασχηματισμού της ευρωπαϊκής ταυτότητας μέσα από ποικίλες ευρωπαϊκές αφηγήσεις του εγκλήματος σε όλες τις δημοφιλείς και καλλιτεχνικές εκφράσεις, περιλαμβάνει ο συλλογικός τόμος «Ευρωπαϊκές αφηγήσεις του εγκλήματος» που κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο.

Συνεχίζεται...

Εκδήλωση - συζήτηση: Το Αστυνομικό Μυθιστόρημα στην Ελληνική Πεζογραφία

Εκδήλωση - συζήτηση: Το Αστυνομικό Μυθιστόρημα στην Ελληνική Πεζογραφία

Πέμπτη 23 Μαρτίου 2023, ώρα 19.30, Κεντρική Βιβλιοθήκη Δήμου Βόλου

H Διεύθυνση Αρχείων, Μουσείων και Βιβλιοθηκών του ΔΟΕΠΑΠ-ΔΗΠΕΘΕ Δήμου Βόλου, σε συνεργασία με την Ελληνική Λέσχη Συγγραφέων Αστυνομικής Λογοτεχνίας (ΕΛΣΑΛ) και το περιοδικό Αναγνώστης διοργανώνουν την Πέμπτη 23 Μαρτίου 2023, ώρα 19.30, στο χώρο της Κεντρικής Βιβλιοθήκης Δήμου Βόλου (Μικρασιατών 81, κτήριο Σπίρερ) συζήτηση με θέμα «Το αστυνομικό μυθιστόρημα στην ελληνική πεζογραφία» και καλεσμένους τους Ανδρέα Αποστολίδη, Βαγγέλη Χατζηβασιλείου και Γιάννη Μπασκόζο.

Συνεχίζεται...


του Γιάννη Πανούση

Αναρωτιέμαι αν διαβάζοντας αστυνομική / εγκληματολογική λογοτεχνία γινόμαστε ηθικότεροι[1] ταυτιζόμενοι με θετικούς ήρωες (Καλασαρίδου, 2010: 76 – Κωττούλα, 2006: 143)[2] ή αν μένουμε αδιάφοροι ως προς τα κίνητρα και τις αιτιολογήσεις των εμπλεκόμενων.

Μολονότι η αστυνομική / εγκληματολογική λογοτεχνία εκφράζει κυρίως αυτούς των οποίων οι ηθικές αξίες είναι έτσι κι αλλιώς βαθιά ριζωμένες (Bataille, 1957) και οι οποίοι –μέσω και μυθοπλασιών τεράτων, λυκανθρώπων, αδίστακτων εγκληματιών (Brook, 1990: 99)– αναζητούν επιβεβαιώσεις, αναρωτιέμαι αν υπάρχει ιδεολογική ρωγμή στην αστυνομική / εγκληματολογική αφήγηση που θα μπορούσε να παρασύρει το αναγνωστικό κοινό και να διαμορφώσει όρους «χρήσιμης τέχνης» (με την έννοια της εργαλειακής χρησιμοποίησης της δια-πλοκής)[3].

Το ολισθηρό έδαφος της προπαγάνδας μέσω των αστυνομικών ιστοριών, της μυθοπλασίας ως άλλοθι πολιτικών εκτροπών ή της μεταμφίεσης της ψυχοπάθειας (Ντάτση και Γιοβάνογλου, 2010: 210) σε ιδιόμορφη δημιουργική γραφή ανθρώπινης μικροκλίμακας,[4] δημιουργεί ένθεν/κακείθεν κινδύνους αλλοίωσης και παρερμηνειών.

Μπορεί η αληθινή τέχνη να είναι δημόσια[5] όμως μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίωσης επιτρέπεται να εμφιλοχωρεί η αμαρτία ή η λύτρωση[6] (μέσω βίας ή εξουσιαστικών παιχνιδιών) αλλά δεν είναι δεοντολογικό να σχετικοποιούμε τον αντικειμενικό κόσμο για ν’ απολυτοποιήσουμε τις ιδέες του συγγραφέα[7].

Άλλο πολιτική και λογοτεχνία κι άλλο πολιτική μέσω αστυνομικής / εγκληματολογικής «λογοτεχνίας»[8].

Το απόλυτο Καλό και το απόλυτο Κακό, το ιερό και το ανίερο αλληλοδιαδέχονται το ένα το άλλο, οι μύθοι επιβιώνουν και όλα αυτά συντείνουν στη συγκάλυψη της μηχανής του λογοτεχνικού εγκλήματος, δηλαδή της εμπλοκής κειμένου και προσωπικών απόψεων του συγγραφέα. Γραφή, ανάγνωση και σκέψεις/ ιδέες/ αντιλήψεις κουβαριάζονται και διασπείρουν τα νοήματα σε επιμέρους αινίγματα. Ο «θάνατος του συγγραφέα» επέρχεται με την αυτονόμηση του κειμένου αφού έτσι κι αλλιώς μετά την έκδοση του βιβλίου το λογοτεχνικό έργο καθίσταται δημόσιο αγαθό (Πανούσης, 2014: 93).

Μπορεί το μυθιστόρημα, και μάλιστα εγκληματολογικού περιεχομένου, να διαπαιδαγωγήσει; Μπορεί η αναζήτηση των ορίων της ηθικής του Καλού και του Κακού από τον λογοτεχνικό εγκληματία, η κοινωνική κριτική στη δράση του υποκόσμου, του εγκλήματος, των ντετέκτιβ να συγκροτήσουν πλαίσια συνειδητοποίησης και ευαισθησίας;

Αν η ανάγνωση ενός λογοτεχνικού έργου αποσκοπεί στην παιδεία μέσω της αισθητικής απόλαυσης (ή και της ηθικής κάθαρσης) τούτο επιβάλλει μια ρεαλιστική και όχι παρεκβατική αποτύπωση της εγκληματικής πραγματικότητας (Πανούσης, 1995: 171). Δεν είναι δυνατό να διδάσκουμε εγκληματολογία μέσα από λογοτεχνικά κείμενα αν η λογοτεχνικότητα εξαντλείται στο στυλ και δεν υπεισέρχεται στην ουσία. Τα ανθρώπινα βιώματα πρέπει ως οιονεί - ντοκουμέντα να αναλύονται μέσα στο πραγματικό τους φυσικό και κοινωνικό πλαίσιο. Οι παρατηρήσεις/ σχόλια του συγγραφέα ανατέμνουν, φανερώνουν ή ανα-δημιουργούν αλλά δεν αλλοιώνουν νόημα και καταστάσεις.

Μέσα στο λογοτεχνικό κείμενο θα συναντήσουμε τα κοινωνικά ή αντικοινωνικά στοιχεία της ζωής και όχι μέσω των διδαγμάτων της. Η μηχανή του μυθιστορήματος έχει τη δική της δυναμική κίνηση και δεν εξαρτάται μόνον από τα υπαρξιακά ερωτήματα του συγγραφέα, από το δικό του πλαίσιο ή από ένα και μόνο «σωστό» νόημα.

Η ηθικολογία δεν ταυτίζεται με τις επιθυμίες των ηρώων οι οποίοι συχνά σφάλλουν εν γνώσει ότι σφάλλουν (Πανούσης, 2014: 92).

Η απάντηση στα ερωτήματα δεν είναι εύκολη. Ποτέ όμως η σιωπή ή η απόκρυψη δεν συνιστούσαν «διδακτέα ύλη».

Η fiction είναι ένα μέσο για να βρούμε την αλήθεια αυτού του κόσμου κι όχι για να μας παρα-σύρει στον κόσμο του συγγραφέα.

Επειδή όμως η ψυχή του ανθρώπου - εγκληματία ταλανίζεται τόσο από τα επιστημονικά λάθη όσο κι από τα λογοτεχνικά φληναφήματα πρέπει όσοι αναλάβουν να εισαγάγουν την αστυνομική / εγκληματολογική λογοτεχνία π.χ. στα σχολεία, να έχουν οι ίδιοι προηγουμένως αποβάλει τις όποιες προκαταλήψεις τους.

Αλλιώς αντί για μάθημα ζωής θα διδάσκουν μάθημα φόβου και θανάτου (Πανούσης, 2014: 104).    

____________________________

Σημειώσεις

[1] Βλ. Λαμπρινής Κουζέλη, συνέντευξη Μάρθας Νουσμπάουμ, για το βιβλίο της «Έρωτος Γνώση», μτφ. Γ. Λαμπράκος, Πατάκης 2015, Βήμα Κυριακής 23/8/15. Βλ. γενικότερα αφιέρωμα «Το μάθημα της λογοτεχνίας» (1990), σελ. 56-57.

[2] Βλ. αντίθετη άποψη Θ. Βερέμη, Σε αναζήτηση νοήματος, Καθημερινή Κυριακής, 13/12/15.

[3] Βλ. γενικότερα Γ. Πανούσης (2010) Ένοχοι και ενοχές, Α. Σάκκουλας: Αθήνα.

[4] Βλ. αντί άλλων Ι. Καρυστιάνη, Το φαράγγι, Καστανιώτης, 2015.

[5] Βλ. Αναστ. Βιστωνίτη, Διανοούμενοι, σε πρώτη σελίδα, Το Βήμα-Βιβλία, Βήμα Κυριακής, 2/8/15.

[6] Βλ. Στ. Ζουμπουλάκη, Η λογοτεχνία ως αμαρτία και ως λύτρωση, Καθημερινή Κυριακής, 3/1/16.

[7] Βλ. γενικότερα Δ. Κουκουλομμάτης (1993), Ο δάσκαλος στη λογοτεχνία, Έλλην: Αθήνα – P. Hunt (επιμ.) (2006) Κατανοώντας τη Λογοτεχνία για παιδιά, Μεταίχμιο: Αθήνα.

[8] Βλ. Γ. Πανούσης (2014), Αστυνομικά ερωτήματα αναζητούν συγγραφέα, σε Νέα Εστία 175/1862, σελ. 630-655.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ - ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ & ΦΥΛΑΚΗ
(επιμέλεια Μαρία Νέλη)

- Ζωρζ Σαρή, Τα γενέθλια, εκδόσεις Πατάκη, 2006 (24η έκδοση), 1977 (1η έκδοση): Ο Κορυδαλλός, σελ. 134-144.

- Μάρω Δούκα, Τα μαύρα λουστρίνια, εκδόσεις Πατάκη, 2006 (6η έκδοση), 2005 (1η έκδοση): Καλοκαίρι, σελ. 63-72.

- Γιώργος Σκαμπαρδώνης, Όλα βαίνουν καλώς εναντίον μας, Ελληνικά γράμματα, 2008: 1) Λουλουδάκια από ψωμί, σελ. 208-210 2) Αίμα γλυκό, του αδερφού, σελ. 399-402.

- Bernhard Schlink, Το Σαββατοκύριακο, εκδόσεις Κριτική, 2009: Κεφάλαιο 6, σελ. 38-45.

- Bernhard Schlink, Διαβάζοντας στη Χάννα, εκδόσεις Κριτική, 1998 (1η έκδοση): Κεφάλαιο 10, σελ. 191-197.

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΕΡΓΑ ΜΕ ΑΝΑΦΟΡΕΣ ΣΕ ΧΩΡΟΥΣ ΕΚΤΙΣΗΣ ΠΟΙΝΩΝ
(επιμέλεια Μαίρη Μπελογιάννη)

-Κωνσταντίνος Θεοτόκης «Κατάδικος», εκδ. Νεφέλη, 1990 (πρώτη έκδοση 1919, εκδ. Γ. Ι. Βασιλείου).

- Κώστας Παρορίτης, «Ο κόκκινος τράγος», εκδ. Αλεξάνδρεια, 2007.

- Όσκαρ Ουάιλντ, «Η μπαλάντα της φυλακής του Ρέντιγκ», εκδ. Ηριδανός.

- Ρέα Γαλανάκη, «Η ιστορία της Όλγας», διήγημα στο Ένα σχεδόν γαλάζιο χέρι, εκδ. Καστανιώτη, 2004.

- Μάρω Δούκα, «Ουράνια Μηχανική», εκδ. Πατάκη, 2009.

- Χρήστος Μπρατάκος, «Στη φυλακή», Βιβλιοπωλείον της Εστίας, σειρά Μαρτυρίες, 1991.

- Χρήστος Μπουλώτης, «Ο γάτος που έκλαιγε μαργαριτάρια», εκδ. Ελληνικά Γράμματα, 2009.

- Μ. Μπελογιάννη, «Οι φυλακές ως χώροι έκτισης ποινών σε ανθολογημένα κείμενα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Μύθος ή πραγματικότητα;», Φιλολογική, τεύχος 97, εκδ. Μεταίχμιο, 2006.

- Μ. Μπελογιάννη, «Οι φυλακές του Παλαμηδίου στη Λογοτεχνία. Ενδεικτικές αναφορές στα πλαίσια διδακτικής προσέγγισης των “Μοιραίων”», Σύγχρονη Εκπαίδευση, τεύχος 151, 2007.

  • Αρχική
  • Η Λέσχη
    • Καλωσόρισμα στην Ε.Λ.Σ.Α.Λ.
    • 10 ΧΡΟΝΙΑ ΕΛΣΑΛ 2010-2020
    • Τα μέλη μας
    • Γιατί γράφω "αστυνομικά"
    • Τα βιβλία της Ε.Λ.Σ.Α.Λ.
    • Έγραψαν για τη Λέσχη
    • Καταστατικό
    • Προϋποθέσεις εγγραφής νέων μελών
  • Νέα
    • Τα νέα μας
    • Άλλες δραστηριότητες των μελών
  • Αναγνωστήριο
    • 100 Λέξεις
    • Ιστορίες Εγκλεισμού
    • Διηγήματα
  • Βιβλιογραφία
    • 2020 - 2029
    • 2010 - 2019
    • 2000 - 2009
    • 1990 - 1999
    • 1980 - 1989
    • 1970 - 1979
    • 1960 - 1969
    • 1950 - 1959
    • 1940 - 1949
    • 1930 - 1939
    • 1920 - 1929
  • ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΉ ΛΟΓΟΤΕΧΝΊΑ
    • Ξένη αστυνομική λογοτεχνία
    • Ελληνική αστυνομική λογοτεχνία
    • Ειδικά θέματα
    • Φάκελος: Γιάννης Μαρής
    • Μικρές Ιστορίες για Συγγραφείς και Βιβλία
    • Από το Χαρτί στην Οθόνη
  • Φωτογραφίες
  • Επικοινωνία