Το Θέατρο στα αστυνομικά και οι αληθινές σφαίρες

Το Θέατρο είναι εξ ορισμού  προνομιακός χώρος σύνθετων προσωπικών σχέσεων μεταξύ των συντελεστών μιας παράστασης, όπως του ηθοποιού με τον σκηνοθέτη, τον βοηθό του, τον υποβολέα, τους συναδέλφους του και το κοινό. Ενώ πολλοί συγγραφείς δοκίμασαν την πλοκή μιας παράστασης συνυφασμένης με έναν πραγματικό φόνο, δεν είναι τελικά πολλά τα αστυνομικά που έχουν χρησιμοποιήσει αξιόλογα την προνομιακή αυτή συνθήκη. Τελούν υπό το βάρος  του Οιδίποδα Τυράννου και του Άμλετ, που χαρτογραφούν κάτι το εντελώς διαφορετικό αφηγηματικά, αλλά άπτονται με μια έννοια του θέματος.

O Simon Brett (1945) είναι από αυτούς που έβαλαν τον κόσμο των παραστάσεων και του θεάτρου στο ανανεωμένο με κοινωνικές αναφορές αγγλικό Whodunit  των δεκαετιών του1980 και του 90 με πρωταγωνιστή τον ηθοποιό Charls Paris σε είκοσι μυθιστορήματά του από το 1976 έως σήμερα. Ο Τσαρλς Πάρις είναι ένας μάλλον ατάλαντος ηθοποιός που δύσκολα βρίσκει δουλειά και πάντα σε δεύτερους ρόλους, πίνει πολύ, αλλά δείχνει μεγάλη έφεση και επιμονή στην εξιχνίαση εγκλημάτων που πραγματοποιούνται συχνά επί σκηνής (όπως στο Murder Unprompted, 1982).

O ίδιος ο Μπρετ έχει σταδιοδρομήσει ως παραγωγός και σεναριογράφος στο ραδιόφωνο και την τηλεόραση και η οικειότητά του με το χώρο των παραστάσεων κάθε είδους αντανακλάται στα βιβλία του. Η ικανότητά του να κινείται με επιτυχία σε διάφορες παραλλαγές της κλασικής αστυνομικής μυθοπλασίας τον ανέδειξε σε πρόεδρο του Detection Club (2000 – 2015).

Πρωτοπόρος, όμως, στο είδος υπήρξε ο Alan Melville (1910–1983) κι αυτός τηλεοπτικός παραγωγός, αλλά και θεατρικός συγγραφέας. Έγραψε το Quick Curtain το 1934, που επανεκδόθηκε πριν μερικά χρόνια από την British Library Crime Classics. Εδώ ο φόνος προκαλείται όταν στη διάρκεια της παράστασης ο πρωταγωνιστής σκοτώνεται στ’ αλήθεια, καθώς το πιστόλι εκείνη τη φορά ήταν γεμάτο με πραγματικές σφαίρες!

Στο ίδιο τέχνασμα καταφεύγει ένα χρόνο μετά και η Νεοζηλανδή Ngaio Marsh στο Enter a Murderer (1935), όπου η αληθινή σφαίρα παίρνει τη θέση της άσφαιρης σε όπλο της παράστασης, την οποία και παρακολουθεί ο τζέντλεμαν ντετέκτιβ του εγκληματολογικού Roderick Alleyn. Το κακό φαίνεται τρίτωσε στην πραγματικότητα μετά από ογδονταπέντε χρόνια, όταν ο ηθοποιός Άλαν Μπάλντουιν σκότωσε πυροβολώντας με αληθινές σφαίρες τη διευθύντρια φωτογραφίας στη διάρκεια κινηματογραφικών γυρισμάτων.

Η Νγκάιο Μαρς (1895 – 1982), θεατρική παραγωγός και σκηνοθέτρια η ίδια, θα γίνει η κατεξοχήν συγγραφέας αστυνομικών με σκηνικό μια θεατρική παράσταση. Από τα κλασικά έργα της το Opening Night (1951), Death at the Dolphin (1966) και το Light Thickens (1982) τελευταία εμφάνιση του Ρόντερικ  Άλλεν. Το 1966 στο Θάνατος στο Ντόλφιν πρωταγωνιστούσε ο σκηνοθέτης Peregrine Jay και η σύζυγός του. Το 1982 η Μαρς εμφανίζει ξανά τους δυό τους σε μια παράσταση του Μάκμπεθ, μόνο που τώρα ο Πέρεγκριν Τζέυ και η Έμιλυ είναι πλέον γονείς και το Ντόλφιν Θήατερ έχει αλλάξει στο πνεύμα των 80’s.

Σε φόνο στη διάρκεια ερασιτεχνικής παράστασης του Άμλετ αυτή τη φορά αναφέρεται το Hamlet Revenge! (1937) του Michael Innes (1906 – 1994). Όλα αυτά τα μυθιστορήματα συνήθως περιλαμβάνουν στην αρχή δύο καταλόγους: των χαρακτήρων του μυθιστορήματος (παραγωγός, σκηνοθέτης, σκηνογράφοι, φωτιστές κλπ) και των χαρακτήρων του θεατρικού έργου που ανεβάζουν με τους ηθοποιούς που τους ενσαρκώνουν.

Τέλος, εδώ αξίζει να αναφέρουμε και τον δικό μας Γιάννη Μαρή με το Έγκλημα στα παρασκήνια : η πρωταγωνίστρια βρίσκεται μαχαιρωμένη μόνη στο καμαρίνι της, ενώ η πόρτα ήταν κλειδωμένη από μέσα!