της Κωνσταντίνας Μόσχου

Ένα γοητευτικό είδος αφήγησης, όπως είναι η αστυνομική λογοτεχνία, πέρασε αρκετά χρόνια μέχρι να αποδεχθούμε πως δεν είναι παραλογοτεχνία. Θεωρητικά, οτιδήποτε εμπορικό χαρακτηρίζεται έτσι, χωρίς αυτό να είναι σωστό. Ας μην ξεχνάμε ότι ακόμα και ο Μπαλζάκ, στην εποχή του θεωρείτο υπερβολικός και λαϊκός από ορισμένους ειδήμονες, απαξιώνοντας την κρίση του αναγνώστη.  

Για να πάμε λοιπόν λίγο πίσω στον χρόνο, για να δούμε την εξέλιξη της αστυνομικής αφήγησης! Στο τέλος 18^ου – αρχές 19^ου αιώνα, όταν οι κοινωνίες των πόλεων αλλάζουν ριζικά. Η σύνθεση του πληθυσμού στις πόλεις είναι ένα ανόμοιο μωσαϊκό ανθρώπων κάθε είδους, δημιουργώντας το φυσικό επακόλουθο της αύξησης της εγκληματικότητας.

του Ανδρέα Αποστολίδη

Η Αγκάθα Κρίστυ ως προς την συγγραφική της αξία αντιμετωπίζεται σήμερα με μια ορισμένη συγκατάβαση. Συνοπτικά: ωραία πλοκή, γεμάτη όμως ξεπερασμένες κοινωνικές συμβάσεις. Υπάρχει ο Ρότζερ Ακρόυντ, πάει καλά, έγραψε σε πρώτο πρόσωπο ένα αφήγημα όπου ο αφηγητής είναι ο ένοχος. Μια πρωτοτυπία του whodunit. Εκεί για πολλούς κλείνει σήμερα  το ενδιαφέρον για την συγγραφική προσφορά της. Όμως οι συνεχείς επανεκδόσεις της, η υψηλή θέση που εξακολουθεί να κατέχει στο διεθνές αναγνωστικό κοινό και ο Πουαρό που στέκει πάντα δίπλα στον Χολμς, όλα αυτά γεννάνε κάποιες δεύτερες σκέψεις.

Πράγματι, αρκετά από τα μυθιστορήματα της δεν είναι τόσο αφελή ή θα έλεγα κάθε άλλο παρά αφελή είναι.

Συζήτηση για το παρόν και το μέλλον του αστυνομικού μυθιστορήματος πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 10 Μαρτίου 2021, στο πλαίσιο τακτικών διαδικτυακών συναντήσεων του Αθηναϊκού-Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων (ΑΠΕ-ΜΠΕ).

Χαρτογραφώντας το «αστυνομικό» μέσα από τη θεωρία της λογοτεχνίας

του Στράτου Μυρογιάννη*

Στο πρώτο μέρος προσπαθήσαμε να ορίσουμε το είδος της αστυνομικής λογοτεχνίας με βάση κάποια διακριτικά χαρακτηριστικά [1] κάνοντας μια σύντομη αναφορά στους όρους της σχετικής συζήτησης τις τελευταίες δεκαετίες. Στη συνέχεια, αναφερθήκαμε σε κάποιες από τις νέες εκφάνσεις του στον 20ό αιώνα με βάση γεωγραφικά και αφηγηματολογικά ή/και θεματικά κριτήρια. Έτσι, εντοπίσαμε τη «γαλλική σχολή», το «μεσογειακό» των τελευταίων δεκαετιών και το «σκανδιναβικό». Ενώ με γνώμονα τη δεύτερη κατηγορία κριτηρίων και με την επιρροή των cultural και gender studies αναφερθήκαμε σε μια γυναικεία παράδοση στο είδος, στην επιρροή της κουλτούρας των μαύρων, σε μία «μετά-αποικιακή σχολή», ενώ στην ίδια κατηγορία αλλά επηρεασμένα από την αποδόμηση  και τον μεταμοντερνισμό είναι τα πιο σύγχρονα αυτοαναφορικά ή ανοιχτά αστυνομικά.