«Η ιστορία του κλασικού αστυνομικού σε 100 βιβλία» του Μάρτιν Έντουαρντς
«Το βιβλίο αυτό μας λέει την ιστορία των αστυνομικών μυθιστορημάτων που εκδόθηκαν στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα. Είναι μια ιστορία απρόσμενη. Η ποικιλία τους είναι απεριόριστη και ανώτερη απ’ ότι πολλοί κριτικοί έχουν υπαινιχθεί. Για να το αποδείξω επέλεξα εκατό παραδείγματα βιβλίων που δείχνουν τα επιτεύγματα αλλά και τα όρια μερικές φορές του είδους της εποχής». Έτσι αρχίζει ο Μάρτιν Έντουαρντς τον «οδηγό» του. Είναι ο σύμβουλος της Βρετανικής Βιβλιοθήκης στη σειρά Crime Classics, που ξεκίνησε τη δεκαετία 2010 και πρόεδρος της Λέσχης Αστυνομικών Συγγραφέων του Λονδίνου.
«Ο κύριος στόχος των αστυνομικών μυθιστορημάτων», όπως υποστηρίζει, «είναι να διασκεδάσουν, αλλά τα καλύτερα φωτίζουν την ανθρώπινη συμπεριφορά και επιδεικνύουν λογοτεχνικές φιλοδοξίες και ικανότητες. Υπάρχει όμως και ένας άλλος λόγος γιατί εκατομμύρια σύγχρονοι αναγνώστες συνεχίζουν να εκτιμούν τα κλασικά αστυνομικά · ακόμα και απροκάλυπτα εμπορικά βιβλία, φωτίζουν μια περασμένη εποχή, ένα χαμένο κόσμο που έχει πάψει να υπάρχει και παρά τις ατέλειές του συνεχίζει να συναρπάζει. Ξεχασμένες ιστορίες αναδημοσιεύονται και κερδίζουν νέους πιστούς αναγνώστες. Μερικές φορές μάλιστα εκτοπίζουν τη σύγχρονη παραγωγή».
Έχουν γραφτεί αρκετά άρθρα και βιβλία με τα εκατό καλύτερα αστυνομικά, όπως το «The Hundred Best Crime Stories» του Τζούλιαν Σάυμονς (1958) ή το «Crime and Mystery: The 100 Best Books» σαράντα χρόνια αργότερα, όταν ο Χ.Ρ. Κήτινγκ τον αντικατέστησε στην προεδρία της Λέσχης του Λονδίνου. Τις μέρες μας οι αντίστοιχοι κατάλογοι στο διαδίχτυο αυξάνονται ραγδαία.
Το βιβλίο του Μάρτιν Έντουαρντς (εκδόθηκε το 2017) έχει το πλεονέκτημα ότι τα εκατό βιβλία που επέλεξε τα χωρίζει σε είκοσι τέσσερεις θεματικές κατηγορίες με αντίστοιχες επεξηγηματικές εισαγωγές στην καθεμία και ότι σε κάθε βιβλίο ξεχωριστά προσφέρει πληροφορίες για το περιεχόμενό του και τους άξονες της πλοκής του, αποφεύγοντας τα spoiler ως προς τη λύση (αν και αυτό αποδυναμώνει την εξαγωγή ενός συνολικού συμπεράσματος για το πού το πήγαιναν τελικά τα Whodunit).
Οι θεματικές ενότητες έχουν επιπλέον μια χρονολογική αλληλουχία. Ξεκινάνε με «Το Χάραγμα μιας νέας εποχής» («Το σκυλί των Μπάσκερβιλ» του Α.Κ.Ντόυλ και «Οι Τέσσερις Δίκαιοι» του Ε.Ουάλλας) και κλείνουν με το «Ο δρόμος μπροστά μας» (και την «31η του Φλεβάρη» του Τζούλιαν Σάυμονς).
Το βιβλίο προσφέρει ένα πανόραμα πλοκών του Whodunit και μερικές ενδιαφέρουσες θεματικές, όπως «Το παιχνίδι με τη δικαιοσύνη» και «Η μυθοπλασία μέσα από πραγματικά γεγονότα». Στους αναγνώστες πάντως δίνει ιδέες για να διαβάσουν ξανά ξεχασμένα μυθιστορήματα και στους συγγραφείς την ευκαιρία να κλέψουν ανεπίληπτα τεχνάσματα, χαρακτήρες και θέματα για τα δικά τους βιβλία.